Bez wskazań medycznych nie zostawiaj na święta starszych osób w szpitalu – zaapelowali we wtorek (17 grudnia) lekarze, przedstawiciele instytucji zajmujących się prawami obywatelskimi i pacjenta, przedstawiając główne przesłanie kampanii “Wspólne święta”.

W szpitalach i przychodniach w województwie mazowieckim od 12 listopada rozwieszane są plakaty z nazwą i hasłem kampanii.

“Boli Cię samotność osób starszych, które na czas Świąt są porzucane przez swoje rodziny w szpitalach bez wskazań medycznych? Wyobraź sobie, jak bardzo bolesna musi ona być dla tych seniorów. Niezależnie od przyczyn, jakimi kierują się opiekunowie osób starszych, szpital nie jest miejscem, w którym seniorzy powinni spędzać Święta. Każdy przecież chce czuć się potrzebny i kochany” – napisali lekarze na stronie internetowej Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie, skłaniając do refleksji nad zjawiskiem, które ma miejsce w szpitalach w czasie świąt.

Podczas wtorkowego spotkania dodali, że seniorzy mają prawo do godnej opieki, ale też ich opiekunowie muszą czuć się doceniani i jednocześnie mieć czas na wytchnienie.

Eksperci wskazali, że problem jest poważny, dotyka praw obywatelskich i pacjenta. Podkreślili, że niedługo co trzeci Polak będzie w wieku emerytalnym.

– My też kiedyś będziemy starzy i będziemy potrzebować pomocy. Każdy z nas ma prawo do godnej opieki, żeby święta przeżywać z rodziną. Kampania ta to kolejny kroczek do tego, by wykrzyczeć nasze żądanie, by opieka długoterminowa nad starszymi osobami była lepsza – powiedział prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie Łukasz Jankowski.

Dodatkowo uczestnicy podkreślali, że konieczne są działania na poziomie rządowym, samorządowym i instytucji pozarządowych.

– Na każdym poziomie i każda grupa społeczna może się do tego przyczynić, by tę sytuację zmienić – zaznaczył Andrzej Stefański z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Dodał też, że jego zdaniem pozostawianie osób starszych bez wskazań w szpitali może być przejawem przemocy wobec nich. – Zamiatamy ten problem pod dywan – stwierdził.

Dodał jednak, że nie chce nikogo oceniać i sam ma problem z tym, aby wyjaśnić, dlaczego tak się dzieje.

– Nie rozumiem tej sytuacji, bo oddawanie najbliższych do szpitala na okres świąteczny jest niezrozumiałe, tym bardziej że cały rok się nimi opiekują – podkreślił Stefański.

Wojewódzki konsultant medyczny w dziedzinie chorób wewnętrznych Marek Stopiński zwrócił uwagę na problem związany ze wsparciem socjalnym osób starszych. Jego zdaniem jeszcze niedawno oddziały internistyczne i geriatryczne w czasie świąt pustoszały, obecnie jest odwrotnie. Pojawia się coraz więcej seniorów, którzy są hospitalizowani w tym okresie.

Z kolei przedstawiciele Rzecznika Praw Pacjenta zauważyli, że starzejące się społeczeństwo jest ogromnym wyzwaniem kolejnych lat.

– Mówi się o podwyższaniu wieku, o wysokości emerytur, ale z perspektywy starzejącego się społeczeństwa mało się mówi o tym, jakie to (opieka na osobami starszymi – PAP) wyzwanie – powiedział Jakub Gołąb z biura RPP.

Zdaniem ekspertów opieka nad osobami starszymi powinna być przedmiotem systemowych rozwiązań i dyskusji na wielu poziomach.

– Powinno to być przedmiotem dyskursu społecznego i politycznego, z uwzględnieniem głosu lekarskiego – stwierdził zastępca rzecznika praw pacjenta Grzegorz Błażewicz. Zadeklarował, że rzecznik jest na taką dyskusję gotowy.

Na ogromny problem przeciążenia opiekunów osób starszych wskazał Piotr Irzyk ze Stowarzyszenia Pielęgniarki Cyfrowe. Przywołał własne doświadczenie, gdy odwiedzał takie rodziny.

– Zastawałem czyste, zadbane starsze osoby i koszmarnie przemęczonego opiekuna faktycznego. Byli oni 24 godziny na dobę zajęci – powiedział. Zaznaczył, że opiekunowie są często pozostawiani sami sobie, bez wsparcia, niejednokrotnie też nie mają umiejętności i wiedzy, jak powinny opiekować się bliskimi, aby nie robić sobie krzywdy. Dlatego ważne, by systemowo zapewnić takim osobom wytchnienie.

Michał Matuszewski z OIL wskazał na dobre rozwiązanie, które pozwala osobom starszym czuć się potrzebnymi i otoczonymi opieką, a ich opiekunów, choć przez chwilę odciąża. Wyjściem są domy dziennej opieki.

– Do tej pory problem opieki nad starszymi osobami kojarzył mi się ze smutkiem, złością i z konfliktami. Tydzień temu zacząłem mieć zupełnie inne odczucia. Odwiedziliśmy dzienny dom opieki medycznej – powiedział. Dodał, że podczas wizyty poznał historie pacjentów. Zobaczył, jakie wsparcie rehabilitacyjne i psychiczne tam otrzymują. Dodatkowo wartością dla nich są kontakty z innymi osobami. Dzięki temu – zdaniem Matuszewskiego – wychodzą stamtąd odmienieni.

Kampania społeczna #WspólneŚwięta pod hasłem “Buduj więzi – święta spędź z bliskimi” to wspólna inicjatywa Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie. Wparło ją m.st. Warszawa. Akcja ma zwrócić uwagę na samotność osób starszych, które niejednokrotnie są porzucane na święta w szpitalach, bez wskazań medycznych do takiego pobytu.

W ramach kampanii w woj. mazowieckim w szpitalach i przychodniach od połowy listopada wiszą plakaty z nazwą i hasłem kampanii, a od 16 grudnia pojawiła się ona w środkach warszawskiej komunikacji miejskiej. Ma potrwać do 6 stycznia.

PAP – Klaudia Torchała