Poparcie idei wprowadzenia daniny zdrowotnej zmierzającej do ograniczenia epidemii nadwagi i otyłości, to obowiązek lekarski – napisał Główny Inspektor Sanitarny Jarosław Pinkas w liście do konsultantów krajowych z różnych dziedzin medycyny.
Główny Inspektor Sanitarny i jednocześnie konsultant krajowy w dziedzinie zdrowia publicznego Jarosław Pinkas skierował specjalny list do konsultantów krajowych z różnych dziedzin medycyny.
Pinkas zwrócił w nim uwagę, że nadwaga i otyłość stają się jednym z najpowszechniej występujących problemów zdrowotnych, którego skutki obejmują m.in. powikłania sercowo-naczyniowe, oddechowe, neurologiczne, żołądkowo-jelitowe i wątrobowe, endokrynologiczne, kostno-szkieletowe, nerkowe, a także konsekwencje psychospołeczne oraz liczne nowotwory.
Jednocześnie szef GIS apeluje o kompleksowe, holistyczne podejście. – Środki z daniny winny być przeznaczone na profilaktykę oraz leczenie chorych cierpiących na choroby wynikające z nadmiernego spożycia cukru. Skoro plaga otyłości się w Polsce rozszerza, to znaczy, że ponosimy porażkę, że trzeba zmienić metody – napisał szef GIS.
Przeciętny Polak zjadł w 2018 roku ponad 51 kilogramów cukru. Obecnie wiele badań potwierdza nadmierne spożycie słodyczy i napojów wysokosłodzonych – ponad 50 proc. dzieci konsumuje kilka razy w tygodniu słodycze albo inne przekąski, a co trzecie dziecko spożywa te produkty codziennie. Również wyniki badań HBSC pokazują, że aż 28 proc. nastolatków przynajmniej raz dziennie spożywa słodycze, a 23,4 proc. codziennie pije napoje zawierające cukier.
W ostatnich latach coraz popularniejszym narzędziem walki z otyłością jest wprowadzanie podatków na wybrane produkty spożywcze, w tym zawierające duże ilości cukru (słodycze, lody, napoje słodzone, słodkie przekąski). Wśród państw członkowskich UE podatek od cukru wprowadzony został m.in. w Finlandii, Francji i Węgrzech. Jedną z korzyści wynikających z jego wprowadzenia jest zmniejszenie spożycia produktów z wysoką zawartością cukru w wyniku wzrostu ich cen.
Jak zauważa GIS, biorąc pod uwagę, że otyłość jest jednym z najważniejszych obciążeń ekonomicznych dla systemów ochrony zdrowia, wprowadzenie podatku umożliwia także zgromadzenie wpływów, które z kolei mogą zostać przeznaczone na działania prewencyjne.
Również badania European Competitiveness and Sustainable Industrial Policy Consortium wykazały, że opodatkowanie wpływa nie tylko na redukcję spożycia produktów, ale również na zmianę ich składu w celu zmniejszenia zawartości cukru. Tym samym wykorzystanie narzędzi polityki fiskalnej może przynieść wiele realnych korzyści zdrowotnych i ekonomicznych, co potwierdzają doświadczenia państw stosujących podatek cukrowy.
Należy jednak pamiętać – zaznacza GIS – że skuteczność działań w zakresie zapobiegania tendencji wzrostu występowania otyłości u dzieci i młodzieży zależy od połączenia wielu inicjatyw profilaktycznych i tylko konsekwencja w ich wdrażaniu i prowadzeniu może przynieść pożądane efekty.
Pinkas powiedział PAP, że od grudnia 2017 r. trwa współpraca branży spożywczej, GIS i ekspertów na rzecz reformulacji produktów żywnościowych. Na początku Nowego Roku zostaną ogłoszone wspólne ustalenia wszystkich stron.
PAP – Katarzyna Lechowicz-Dyl, Olga Zakolska